Οι “παγίδες” για συνταξιούχους, μισθωτούς, άνεργους

Ως μισθωτοί θα φορολογούνται όσοι έχουν εισοδήματα κάτω των 5.000 ευρώ σύμφωνα με την τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή και ψηφίσθηκε (:άρθρο 184 του Ν. 4261/5-5-2014):

Με την νέα ρύθμιση προστίθεται εδάφιο στην περίπτωση α΄ του άρθρου 9 του ΚΦΕ- Ν. 2238/1994) μόνο για την χρήση 2013 (δηλαδή για τα εισοδήματα που δηλώνονται φέτος μέχρι τις 30.6.2014), που προβλέπει ότι όσοι φορολογούμενοι (εξαιρουμένων των ελευθέρων επαγγελματιών, των ατομικών επιχειρήσεων και των εισοδημάτων από ακίνητα), έχουν εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 5000 ευρώ (ή εναλλακτικά, τα 9.500 ευρώ τεκμαρτό εισόδημα), υπάγονται στη φορολογική κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων.

Έτσι ρυθμίζεται η φορολόγηση των φορολογουμένων που κατά την χρήση του έτους 2013 είχαν μικρά εισοδήματα από περιστασιακή απασχόληση όπως άνεργοι, φοιτητές κ.λπ. (όπως συμμετοχή σε επιδοτούμενα επιμορφωτικά σεμινάρια, συμπλήρωση ερωτηματολογίων, πρακτική άσκηση φοιτητών,) ώστε να φορολογούνται με την κλίμακα μισθωτών- συνταξιούχων και να τύχουν των μειώσεων φόρου με την προσκόμιση αποδείξεων που προβλέπονται από το άρθρο αυτό (9 του ΚΦΕ-Ν.2238/94) και να μην υπολογίζεται προκαταβολή φόρου.

Η διάταξη:

«Όταν το πραγματικό εισόδημα των φορολογουμένων κατά το οικονομικό  έτος 2014 δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ ή το  τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ και εφόσον αυτοί δεν ασκούν ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και δεν αποκτούν εισόδημα από ακίνητα, τα εισοδήματα τους αυτά φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών- συνταξιούχων».(παρ.1,του άρθρου 184, του Ν.4261/5-5-2014)

..Νέοι στην τσιμπίδα της φορολογικής δήλωσης (και πως αποφεύγεται με την παραπάνω ρύθμιση  –Παραδείγματα):

Παράδειγμα 1ο:
Ανήλικος 17 ετών, στο 2013 είχε καθαρό φορολογητέο εισόδημα από εργασία 2.000 ευρώ. Υποχρεούται να υποβάλει δική του δήλωση (με βάση το άρθρο 5 παρ.4 και 7, παρ.2 του ΚΦΕ-Ν.2238/94 , όπου για ορισμένα εισοδήματα, μεταξύ των οποίων και το εισόδημα από την παροχή εργασίας του ανήλικου τέκνου, με σχέση εξαρτημένης ή ανεξάρτητης εργασίας ή μίσθωσης έργου, έχει δική του φορολογική υποχρέωση, ανεξάρτητα από το ύψος των εισοδημάτων αυτών.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν θα φορολογηθεί μόνο με το πραγματικό εισόδημα των 2.000 ευρώ, ή θα φορολογηθεί για την  ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 3.000 ευρώ, καθόσον συντρέχει η περ. θ΄ της παρ. 1 τού άρθρου 16 του ΚΦΕ- Ν.2238/94 γιατί «δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα». Εδώ δηλώνεται πραγματικό εισόδημα.
Η απάντηση είναι ότι θα φορολογηθεί με το ποσό 3.000 ευρώ (2.000 +1.000 ευρώ προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίου), ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, καθόσον έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία, αν δεν μπορεί να καλύψει τη δαπάνη με βάση το άρθρο 19 του ν.2238/1994, (π.χ. από ανάλωση κεφαλαίου – κωδ.781έως 788 του πιν. 6 της δήλωσης), κατά τη διαφορά των 1.000 ευρώ (3.000 – 2.000). Αλλά θα έχει  εφαρμογή και η νέα διάταξη που κατατέθηκε στη βουλή και ψηφίσθηκε (άρθρο 184 του Ν.4261/5-5-2014) που προβλέπει ότι όσοι φορολογούμενοι (εξαιρουμένων των ελευθέρων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων), έχουν εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 5000 ευρώ (ή εναλλακτικά, τα 9.500 ευρώ τεκμαρτό εισόδημα), υπάγονται στη φορολογική κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων.

Παράδειγμα2ο:
Φοιτητής 19 ετών στο 2013 είχε αγοράσει με δωρεά χρημάτων του Πατέρα του στις 1/3/2013 αυτοκίνητο 1250 κυβ. εκ. Τεκμαρτή δαπάνη 3.833,30 ευρώ (4.600:12Χ10μήνες).
Θα υποβάλει δική του δήλωση γιατί κατά το άρθρο 7 του ΚΦΕ, ως προστατευόμενο πρόσωπο έχει εισόδημα πάνω από 3.000 ευρώ. ώστε να εξαιρεθεί.
Περαιτέρω το τεκμαρτό εισόδημα 3.833,30 ευρώ από το αυτοκίνητο  ενεργοποιεί και τη διάταξη της περ. θ΄ της παρ. 1 του άρθρου 16 για την  ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη  διαβίωσης 3.000 ευρώ.
Οπότε το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα του είναι 6.833,30 ευρώ, (τεκμήριο του αυτοκινήτου 3.833,30 ευρώ + η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη των 3.000 ευρώ), ως προστιθέμενο ολόκληρο το ποσό αυτό διαφορά τεκμηρίων.
Έτσι εφόσον δεν μπορεί να καλύψει τη δαπάνη αυτή κατά το παραπάνω ποσό με βάση το άρθρο 19 του ν.2238/1994, (π.χ. από ανάλωση κεφαλαίου, κλπ, – κωδ.781 έως 788 του πιν. 6 της δήλωσης), θα φορολογηθεί για το ποσό 6.833,30 ευρώ ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, αφού δεν δηλώνεται εισόδημα από καμία κατηγορία.
Αλλά θα έχει  εφαρμογή και η νέα διάταξη που κατατέθηκε στη βουλή και ψηφίσθηκε (άρθρο 184 του Ν.4261/5-5-2014) που προβλέπει ότι όσοι φορολογούμενοι (εξαιρουμένων των ελευθέρων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων), έχουν εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 5000 ευρώ (ή εναλλακτικά, τα 9.500 ευρώ τεκμαρτό εισόδημα), υπάγονται στη φορολογική κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων.

Φοιτητής με αμοιβή από απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης:
Παράδειγμα 3ο:
Φοιτητής 19 ετών στο 2013 είχε εισπράξει για έκτακτη αμοιβή (π.χ. διανομή διαφημιστικών φυλλαδίων) με απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης που εξέδωσε μία επιχείρηση, για το ποσό 1.200 ευρώ, με παρακράτηση φόρου 20%, όπως ορίζει το άρθρο 58 παρ.1 του ΚΦΕ-Ν.2238/94, έναντι του οφειλόμενου με τις γενικές διατάξεις φόρου.
Υποχρεούται να υποβάλει δική του δήλωση: με βάση το άρθρο 7, παρ.2 του ΚΦΕ-Ν.2238/94, όπου «Δε θεωρείται ότι βαρύνει το φορολογούμενο αν ο ανήλικος αποκτά εισόδημα από εμπορικές ή γεωργικές επιχειρήσεις ή αμοιβές από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, ανεξάρτητα από το ποσό του εισοδήματος, εκτός αν το σχετικό δικαίωμα περιήλθε στον ανήλικο από κληρονομιά».
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν θα φορολογηθεί με το πραγματικό εισόδημα των 1.200 ευρώ,, ή θα φορολογηθεί για την  ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 3.000 ευρώ, καθόσον συντρέχει η περ. θ΄ της παρ. 1 τού άρθρου 16 του ΚΦΕ- Ν.2238/94 γιατί «δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα». Εδώ δηλώνεται πραγματικό εισόδημα.
Η απάντηση είναι ότι αν δεν μπορεί να καλύψει τη δαπάνη με βάση το άρθρο 19 του ν.2238/1994, (π.χ. από ανάλωση κεφαλαίου – κωδ.781έως 788 του πιν. 6 της δήλωσης), κατά τη προστιθέμενη διαφορά των 1.800 ευρώ (3.000 – 1.200 το πραγματικό εισόδημα) και αν δεν δινόταν η λύση με την τροπολογία, ο φοιτητής αυτός θα φορολογούνταν  με το ποσό 3.000 ευρώ, ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα (κωδ. 507 στον πίνακα 4Δ) αφού το συγκεκριμένο  εισόδημα θεωρείται εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα
Αν δεν δινόταν η λύση με την τροπολογία θα έπαιρνε «φουσκωμένο» το εκκαθαριστικό
Θα έπαιρνε «φουσκωμένο» το εκκαθαριστικό με φόρο και προκαταβολή:
Φόρος:   3.000Χ26%       =                     780 ευρώ
Μείον ο φόρος που παρακρατήθηκε   – 240
υπόλοιπο                               540
πλέον προκαταβολή                           189
σύνολο                                        729
Τώρα θα πάρει και επιστροφή:
Όμως με τη νέα διάταξη που κατατέθηκε στη βουλή, θα φορολογηθεί ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες:
Φόρος:   3.000Χ22%       =               660 ευρώ
αφαιρείται η έκπτωση                 – 2.100
οφειλόμενος φόρος                      0
Μείον ο φόρος που παρακρατήθηκε   – 240
Φόρος για επιστροφή                        240

Φοιτητής με εισόδημα μόνο από τόκους:
Παράδειγμα 4ο:
Φοιτητής 19 ετών είναι προστατευόμενο μέλος της οικογένειας.
Στο 2013 είχε εισόδημα από τόκους  280 ευρώ, από τραπεζικό  λογαριασμό καταθέσεων στο όνομά του, για τους οποίους φορολογήθηκε αυτοτελώς με 15%, ποσό (42 ευρώ), το οποίο  παρακράτησε και απέδωσε η τράπεζα.
Ερωτάται: α) εάν υποχρεούται να υποβάλει δήλωση για το 2013, β) εφόσον υποχρεούται, πως θα φορολογηθεί και γ) εάν ο γονέας θα τον συμπεριλάβει ως προστατευόμενο μέλος στον πίνακα 9 της δήλωσης (Ε1).
Απαντήσεις: α) υποχρεούται να υποβάλλει δήλωση. Γιατί με δεδομένο και το ηλικιακό κριτήριο (άνω των 18 ετών) με βάση παρ.6 του άρθρου 62 του Κ.Φ.Ε. που τροποποιήθηκε με το άρθρο 8 του ν.4110/2013  στη δήλωση αγράφονται υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα του υπόχρεου φορολογούμενα και μη ή έχουν φορολογηθεί κατ’ ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης ή έχουν καταβληθεί ελεύθερα φόρου.
Περαιτέρω το ποσό των τόκων που είχε, ενεργοποιεί τη διάταξη της περ. θ΄ της παρ. 1 του άρθρου 16 για την  ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη  διαβίωσης 3.000 ευρώ. Οπότε  καλείται να φορολογηθεί για το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 3.000 ευρώ (280 + 2720) που είναι και το όριο εισοδήματος για τα προστατευόμενα πρόσωπα κατά το άρθρο 7 του ΚΦΕ.
β) Το εισόδημα αυτό θα φορολογηθεί ως εισόδημα μισθωτών υπηρεσιών και όχι ως εισόδημα από μισθώσεις ακινήτων και από κινητές αξίες, επειδή εν προκειμένω στους τόκους (κινητές αξίες) με την παρακράτηση φόρου εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση και συνεπώς εφαρμόζεται η διάταξη «αν δεν δηλώνεται εισόδημα από καμία κατηγορία, η διαφορά αυτή λογίζεται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες». (σχ. βλ. την πολ.1085/20-3-2014)

Αλλά περαιτέρω θα έχει  εφαρμογή και η νέα διάταξη που κατατέθηκε στη βουλή και ψηφίσθηκε (άρθρο 184 του Ν.4261/5-5-2014) που προβλέπει ότι όσοι φορολογούμενοι (εξαιρουμένων των ελευθέρων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων), έχουν εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 5000 ευρώ (ή εναλλακτικά, τα 9.500 ευρώ τεκμαρτό εισόδημα), υπάγονται στη φορολογική κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων.
Επομένως φορολογούμενο το εισόδημα της προστιθέμενης διαφοράς τεκμηρίων 2.720 ευρώ (3.000 -280 ευρώ) από μισθωτές υπηρεσίες, (2.720Χ22%= 598,40 ευρώ) θα ισχύσει η έκπτωση του φόρου 2.100 ευρώ, με υποχρέωση προσκόμισης δαπανών (κωδ. 49), και  δεν θα προκύψει φόρος.
γ) ο γονέας μπορεί να τον  συμπεριλάβει ως προστατευόμενο μέλος στον πίνακα 9 της δήλωσης (Ε1), με βάση τις διατάξεις του άρθρου 7 του ΚΦΕ Ν. 2238/94 αφού το συνολικό φορολογητέο εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ .