Τόκοι καταθέσεων: 10 ερωτήσεις και απαντήσεις για να αποφύγετε τις παγίδες της δήλωσης

Τις λύσεις για να αποφύγετε τις παγίδες και την ταλαιπωρία που κρύβει η αναγραφή των τόκων των καταθέσεών σας στη φετινή φορολογική δήλωση δίνει το money-money.gr ξεκαθαρίζοντας πλήρως τι ακριβώς ισχύει με το θέμα αυτό, υπό τη μορφή απαντήσεων σε 10 καίρια ερωτήματα.

Φέτος όλοι οι φορολογούμενοι υποχρεούνται να δηλώσουν στην Εφορία τους τόκους των καταθέσεών τους, καθώς δεν προβλέπεται καμία απαλλαγή από την υποχρέωση αυτή, όπως συνέβη πέρυσι με τη θέσπιση ανωτάτου ορίου 250 ευρώ στο ποσό των τόκων που δεν είναι υποχρεωτικό να δηλώνεται.

Ας δούμε όμως αναλυτικά τι ακριβώς πρέπει να γνωρίζετε για τη δήλωση των τόκων, βάσει των παρακάτω ερωτήσεων και των αντίστοιχων απαντήσεων που σας δίνουμε.

1) Πρέπει να δηλώσω υποχρεωτικά τους τόκους που πιστώθηκαν το 2013 στους τραπεζικούς μου λογαριασμούς;

Για φέτος η δήλωση των τόκων των καταθέσεων είναι υποχρεωτική ανεξαρτήτως ποσού.

2) Σε ποιον κωδικό της φορολογικής δήλωσης πρέπει να αναγράψω το ποσό των τόκων από τις καταθέσεις μου;

Το συνολικό ποσό των τόκων που λάβατε το 2013 πρέπει να το δηλώσετε σε νέους ξεχωριστούς κωδικούς του πίνακα 6, στην τρίτη σελίδα της φορολογικής δήλωσης. Συγκεκριμένα, εάν είστε εσείς ο υπόχρεος υποβολής της δήλωσης, πρέπει να δηλώσετε τους τόκους που πιστώθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς σας στον κωδικό 667 του πίνακα 6. Η σύζυγός σας πρέπει να δηλώσει το ποσό που της αναλογεί στον κωδικό 668 του πίνακα 6.

3) Ποιο ποσό πρέπει να δηλώσω; Το καθαρό (αυτό που προκύπτει μετά την αφαίρεση του φόρου) ή το μικτό (το συνολικό ποσό μαζί με τον φόρο);

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να δηλώσετε το καθαρό ποσό, δηλαδή αυτό που προκύπτει μετά την αφαίρεση του παρακρατηθέντος φόρου 15%. Το συνολικό ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε πρέπει να το δηλώσετε στον κωδικό 433 του πίνακα 6. Η σύζυγός σας πρέπει να δηλώσει το ποσό του φόρου στον κωδικό 434 του ίδιου πίνακα.

4) Εάν σε έναν ή περισσότερους τραπεζικούς λογαριασμούς έχω συν-δικαιούχο τη σύζυγό μου πώς θα δηλώσω τους τόκους;

Έχετε το δικαίωμα να κατανείμετε τα ποσά των τόκων σύμφωνα με αυτό που ισχύει στην πραγματικότητα, δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη ποια είναι η πραγματική συμμετοχή του καθενός συζύγου στα κεφάλαια που έχετε κατατεθειμένα στους λογαριασμούς σας. Αν για παράδειγμα το 80% των κατατεθειμένων ποσών είναι δικά σας και το υπόλοιπο 20% της συζύγου σας, τότε μπορεί να κατανείμετε κατά τα ποσοστά αυτά και τους τόκους. Δεν σημαίνει δηλαδή ότι επειδή είσαστε δύο συνδικαιούχοι πρέπει υποχρεωτικά να κατανείμετε τα ποσά των τόκων κατά ποσοστό 50% στον καθένα σας. Μπορείτε όμως, αν θέλετε, να μοιράσετε στα 2 τα ποσά των τόκων, ανεξάρτητα από την πραγματική κατανομή των κεφαλαίων. Γενικά έχετε το δικαίωμα να κάνετε όποια κατανομή θέλετε μεταξύ σας, αρκεί το συνολικό ποσό των τόκων να είναι αυτό που πραγματικά πιστώθηκε στους τραπεζικούς λογαριασμούς σας.

5) Εάν στους τραπεζικούς λογαριασμούς μου έχω συνδικαιούχους τη σύζυγο και τα 2 παιδιά μου, πώς θα επιμερίσω τα ποσά των τόκων;

Όπως προαναφέραμε μπορείτε να κάνετε την κατανομή με κριτήριο το πραγματικό ποσοστό συμμετοχής του καθενός σας στα κεφάλαια των τραπεζικών λογαριασμών. Συνήθως, σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα κεφάλαια προέρχονται από τους γονείς, οπότε μπορούν να κάνουν μεταξύ τους μόνο την κατανομή των τόκων στη φορολογική δήλωση.

6) Αν επιμερίσω τους τόκους και στα παιδιά μου τι συνέπειες θα έχω; Θα χρειαστεί να βάλω τα παιδιά μου να υποβάλουν δικές τους δηλώσεις; Κι αν ναι υπάρχει πιθανότητα να κληθούν να πληρώσουν φόρο;

Εφόσον το παιδί σας είναι ανήλικο ή ενήλικο που σπουδάζει ή υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία θεωρείται προστατευόμενο. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το εισόδημα των ανηλίκων παιδιών από τόκους δηλώνεται και φορολογείται στο όνομα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα. Συνεπώς, αν θελήσετε να εμφανίσετε καθένα από τα ανήλικα παιδιά σας με τόκους, τότε και πάλι οι τόκοι που αναλογούν στα παιδιά σας πρέπει να δηλωθούν είτε στο όνομά σας είτε στο όνομα της συζύγου σας, έστω κι αν στους τραπεζικούς λογαριασμούς σας είναι συνδικαιούχοι και τα παιδιά σας. Εάν τα παιδιά σας είναι ενήλικα προστατευόμενα και θελήσετε να εμφανίσετε καθένα από αυτά με τόκους, τότε θα πάψουν να θεωρούνται προστατευόμενα και θα πρέπει να υποβάλουν δικές τους δηλώσεις στην Εφορία. Κι αυτό θα συμβεί επειδή η ισχύουσα φορολογική νομοθεσία προβλέπει ότι για κάθε ενήλικο φορολογούμενο με εισόδημα οποιουδήποτε ύψους ισχύει το ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ!

Έστω λοιπόν κι αν οι τόκοι κάθε ενήλικου τέκνου ήταν κάτω από 3.000 ευρώ, η Εφορία θα καταλογίσει στο τέκνο το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα των 3.000 ευρώ, εξέλιξη η οποία θα έχει δύο αρνητικές συνέπειες:

α) Το παιδί να πάψει να θεωρείται προστατευόμενο και οι γονείς του να μην δικαιούνται πλέον να λάβουν γι’ αυτό το τέκνο το νέο οικογενειακό επίδομα από τον ΟΓΑ!

β) Το παιδί να κληθεί να υπoβάλει ξεχωριστή δήλωση και θα κινδυνεύσει να πληρώσει ακόμη και φόρο! Αυτό θα συμβεί, επειδή το ενήλικο τέκνο θα εμφανιστεί στη φορολογική του δήλωση με τεκμαρτό εισόδημα 3.000 ευρώ, το οποίο θα θεωρηθεί εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και θα είναι μεν αφορολόγητο αλλά θα πρέπει να καλύπτεται κατά το 25% με αποδείξεις δαπανών του έτους 2013. Αν όμως το ενήλικο παιδί δεν έχει μαζέψει αποδείξεις αξίας ίσης με το 25% του τεκμαρτού εισοδήματος των 3.000 ευρώ το 25% του ποσού των 3.000 ευρώ θα παραμείνει ακάλυπτο, οπότε για το τμήμα αυτό του εισοδήματος θα επιβαρυνθεί με φόρο 22%! Συγκεκριμένα θα κληθεί να πληρώσει φόρο 165 ευρώ,  δηλαδή 22% επί του ποσού των 750 ευρώ, που αντιστοιχεί στο 25% του τεκμαρτού εισοδήματος των 3.000 ευρώ.

Συνεπώς, δεν υπάρχει κανένας λόγος να εμφανίσετε ότι τα παιδιά σας είχαν εισοδήματα από τόκους μόνο και μόνο επειδή ήταν συνδικαιούχοι στους λογαριασμούς σας. Άλλωστε τα χρήματα στους λογαριασμούς αυτούς είναι κατά κανόνα δικά σας ή της συζύγου σας, οπότε δεν έχετε παρά να δηλώσετε το πραγματικό γεγονός, ότι δηλαδή οι τόκοι ανήκουν σε σας ή και τη σύζυγό σας.

Τώρα, αν τα παιδιά σας, τα οποία είναι συνδικαιούχοι στους λογαριασμούς σας, είναι ενήλικα και υποβάλλουν ήδη δικές τους δηλώσεις, τότε εφόσον έχουν εισοδήματα που υπερκαλύπτουν τα τεκμήρια μπορούν να αναγράψουν στις δηλώσεις τους τα ποσά των τόκων που τους αναλογούν ως συνδικαιούχοι, βάσει της κατανομής που έχετε συμφωνήσει να κάνετε μαζί τους.

7) Το 2013 είχα εισόδημα 8.000 ευρώ από τόκους καταθέσεων. Αν τους δηλώσω κινδυνεύω να ελεγχθώ για το «πόθεν έσχες» του συνολικού κεφαλαίου των καταθέσεών μου;

Όχι, δεν υπάρχει περίπτωση μόνο εκ του γεγονότος ότι δηλώσατε ένα μεγάλο ποσό τόκων να επιλεγείτε από την Εφορία για έλεγχο «πόθεν έσχες».

Η μόνη περίπτωση να … αποσπάσετε την προσοχή της Εφορίας για ένα τόσο μεγάλο ποσό τόκων είναι εκ των υστέρων! Δηλαδή να έχετε θεωρηθεί ύποπτος για φοροδιαφυγή από άλλη αιτία, π.χ. από κάποια καταγγελία σε βάρος σας ή από την ένταξή σας σε κάποια λίστα υπόπτων για φοροδιαφυγή με βάση άλλα κριτήρια ανάλυσης κινδύνου που χρησιμοποιούν οι φοροελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Μόνο στην περίπτωση αυτή, κατά τον έλεγχο που θα ακολουθήσει, θα ληφθεί υπόψη και το ποσό των τόκων που δηλώσατε ως στοιχείο προσδιοριστικό κάποιου κεφαλαίου για το οποίο θα αναζητηθεί περαιτέρω η νομιμότητα προέλευσης.

8) Για ποιο λόγο το υπουργείο Οικονομικών ζητά να δηλώσουμε υποχρεωτικά τα ποσά των τόκων από καταθέσεις;

Εκείνο που ενδιαφέρει το υπουργείο Οικονομικών είναι απλώς να δηλωθούν από κάθε φορολογούμενο τόσο τα ποσά των τόκων από καταθέσεις όσο και όλα τα άλλα αυτοτελώς φορολογηθέντα ή απαλλαχθέντα από το φόρο εισοδήματα, ώστε να υπάρχει μια πλήρης απεικόνιση της πραγματικής εισοδηματικής κατάστασης κάθε φυσικού προσώπου. Θέλουν δηλαδή να δηλώσουμε όλοι άπαντα τα εισοδήματά μας από όλες τις πηγές και όλων των μορφών και ειδών προκειμένου τα πάσης φύσεως εισοδηματικά κριτήρια που καθορίζονται για την καταβολή κοινωνικών επιδομάτων να προσδιορίζονται με βάση τα συνολικά πραγματικά εισοδήματά μας.

Eπιπλέον, η δήλωση όλων ανεξαιρέτως των εισοδημάτων και των τόκων των καταθέσεων θα σημάνει για πολλούς φορολογούμενους που θα εμφανιστούν με ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ την πληρωμή αυξημένης ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Η εισφορά αυτή επιβάλλεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 1%-4% επί του συνόλου των εισοδημάτων κάθε φορολογούμενου -είτε αυτά φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις (με τη φορολογική κλίμακα) είτε φορολογούνται αυτοτελώς είτε απαλλάσσονται του φόρου – εφόσον υπερέβησαν τις 12.000 ευρώ. Με απλά λόγια όσοι δηλώσουν τόκους καταθέσεων και έχουν συνολικό ατομικό εισόδημα για το έτος 2013 μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ, θα πληρώσουν επιπλέον εισφορά αλληλεγγύης 1%-4% και επί του ποσού των τόκων!

9) Για να δηλώσω τα ποσά των τόκων που πιστώθηκαν το 2013 στους τραπεζικούς μου λογαριασμούς θα πρέπει να προσέλθω στις τράπεζες και να ζητήσω να μού εκδώσουν σχετικές βεβαιώσεις;

Οι τράπεζες έχουν ήδη αποστείλει στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών τα στοιχεία για τα ποσά των τόκων που έχουν πιστωθεί το 2013 στους λογαριασμούς των πελατών τους. Η Γ.Γ.Π.Σ. έχει αναρτήσει στην ηλεκτρονική φορολογική δήλωσή σας (στην παράγραφο 5 του πίνακα 6, δίπλα από τους κωδικούς 667-668), ειδικό σύνδεσμο (link) μέσω του οποίου μπορείτε να δείτε σε αναλυτικό πίνακα τα στοιχεία για το ποσό των τόκων που πιστώθηκε το 2013 σε κάθε τραπεζικό λογαριασμό σας, καθώς επίσης και τα στοιχεία για το ποσό του φόρου παρακρατήθηκε από τους τόκους κάθε λογαριασμού σας.

Συνεπώς, για να δηλώσετε τους τόκους των καταθέσεών σας δεν χρειάζεται να λάβετε σχετικές βεβαιώσεις από τις τράπεζες, διότι τα ποσά που έχουν πιστωθεί το 2013 στους λογαριασμούς σας βρίσκονται ήδη αποθηκευμένα στον λογαριασμό σας στο σύστημα TAXISNET.

10) Με ποια διαδικασία θα πρέπει να μεταφέρω στη φορολογική δήλωση τα ποσά των τόκων από τον πίνακα που μού έστειλε το υπουργείο Οικονομικών;

Τα στοιχεία που εμφανίζονται στον αναλυτικό πίνακα είναι ο αριθμός λογαριασμού, η επωνυμία της τράπεζας στην οποία έχει ανοιχτεί ο λογαριασμός , το ποσό των τόκων και το ποσό του φόρου παρακρατήθηκε. Εσείς δεν έχετε παρά να μεταφέρετε στον κωδικό 667 ή 668 του πίνακα 6 της δήλωσή σας το άθροισμα των καθαρών ποσών των τόκων (το άθροισμα των ποσών που δεν συμπεριλαμβάνουν τους παρακρατηθέντες φόρους) όλων των καταθέσεων σας και στον κωδικό 433 ή 434 το συνολικό ποσό του φόρου 15% που παρακρατήθηκε από τους τόκους.

www.money-money.gr