Σημαντικές αλλαγές στο Φορολογικό Σύστημα από το 2014

Ο ερχομός του 2014 είτε θα σηματοδοτήσει την ολοκλήρωση της πολυδιαφημισμένης μεταρρύθμισης  του φορολογικού συστήματος, είτε θα καταστήσει κενές τις προσδοκίες που γεννήθηκαν με την ψήφιση  των πρόσφατων φορολογικών διατάξεων.  Και στην αρχέτυπη Οδύσσεια η άφιξη στην Ιθάκη δεν έλυσε μεμιάς τα προβλήματα του πολύπαθου Οδυσσέα. 
 
Όπως τότε έτσι και τώρα ο φορολογούμενος Οδυσσέας του σήμερα αντιμετωπίζει διατάξεις,  άλλες από τις οποίες είναι πραγματικά καινοτόμες, άλλες ανανεώνουν και επισφραγίζουν ήδη ισχύουσες  ρυθμίσεις , ενώ άλλες δυστυχώς, με μία επίφαση καινοτομίας, μάλλον προκαλούν σύγχυση και  ανασφάλεια.
 
Οι κυριότερες από αυτές είναι:
 
1. Εισάγεται για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο ο όρος «φορολογική κατοικία» και στην  περίπτωση των νομικών προσώπων, και φαίνεται ήδη ότι θα δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση  στον επιχειρηματικό κόσμο.
 
2.Εντείνεται η προσπάθεια πάταξης της φοροδιαφυγής με την εισαγωγή διατάξεων που επιβάλλουν Ελληνικό φόρο στα αδιανέμητα κέρδη αλλοδαπών εταιρειών (τα λεγόμενα CFCrules) ή επιτρέπουν στις Αρχές να φορολογούν με βάση την οικονομική υπόσταση που θεωρούν ότι υποκρύπτεται πίσω από τεχνητές ρυθμίσεις και μεθοδεύσεις. Να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει απαλλαγή από τις διατάξεις αυτές για τα εισοδήματα Ναυτιλιακών Εταιρειών.
 
3.Στο πνεύμα της εξάλειψης του όρου «επιτηδευματίας» που έγινε με την εισαγωγή του Κώδικα Απεικόνισης Συναλλαγών, οι έννοιες «διαχειριστική περίοδος» και «οικονομικό έτος» διαγράφονται από το φορολογικό μας λεξιλόγιο και αντικαθίστανται με τον όρο «φορολογικό έτος», που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες. Άρα καταργείται η υπερδωδεκάμηνη περίοδος.
 
4.Μάλλον καταργούνται από 1/1/2014 οι διατάξεις που παρέχουν φορολογικά κίνητρα για τους μετασχηματισμούς των επιχειρήσεων (δηλαδή οι νόμοι 2166/93, 1297/72, 2515/97 και 2578/98) ενώ επεκτείνονται τα κίνητρα των διασυνοριακών μετασχηματισμών και σ’αυτούς που γίνονται στο εσωτερικό της χώρας.
 
5.Επιτέλους, δεν προβλέπεται άλλη παράταση της παραγραφής, εκτός των περιπτώσεων για τις οποίες είτε έχουν ήδη αποσταλεί στοιχεία σε Ελληνική δικαστική, φορολογική, ελεγκτική ή άλλη αρχή, είτε θα έχουν εκδοθεί και κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο μέχρι το τέλος του έτους εντολές ελέγχου. Δηλαδή παραγράφεται και το 2007.
 
6.Επεκτείνεται η απαλλαγή από τον φόρο και στα ενδοομιλικά μερίσματα που προέρχονται από χώρες εκτός της Ε.Ε. (participationexemption), υπό την προϋπόθεσηότι το κράτοςπροέλευσης είναι φορολογικά συνεργάσιμο. Η απαλλαγή ισχύει και μεταξύ Ελληνικών εταιρειών με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις.
 
7.Περιορίζεται η παρακράτηση φόρου μόνο στα εισοδήματα από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα, στις αμοιβές για παροχή υπηρεσιώνπου καταβάλλονται μόνο σε φυσικά πρόσωπα, και στους φορείς της γενικής κυβέρνησης.
 
8.Καθιερώνεται νέος τρόπος σχηματισμού και διαγραφής των προβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων, ανάλογα με την αξία τους και τον χρόνο που παραμένουν ανείσπρακτες.
 
9.Αποκλείεται η δυνατότητα μεταφοράς ζημίας όταν μεταβληθεί η ιδιοκτησία της εταιρείας άνω του 33% εκτός εάν αποδειχθεί ότι η μεταβολή της ιδιοκτησίας έγινε για επιχειρηματικούς λόγους.
 
10.Εισάγονται νέοι κανόνες υποκεφαλαιοδότησης επιχειρήσεων.
 
11.Από 1/1/2015 καιμετά δεν επιτρέπεται η τήρηση λογαριασμών αφορολόγητου αποθεματικού. Εκτιμούμε ότι αυτό δεν μπορεί να εφαρμοσθεί αδιακρίτως και ο νόμος θα πρέπει να εξαιρέσει τουλάχιστον αυτά που προκύπτουν από μετασχηματισμούς επιχειρήσεων ή σχηματίζονται βάσει ειδικών διατάξεων νόμων. Να επισημάνω εδώ ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη φορολόγησης της υπερτίμησης παγίου κεφαλαίου όπως σήμερα και γεννάται θέμα τι θα γίνει με την υπεραξία που θα δημιουργηθεί.
 
12.Οι αμοιβές μελών Δ.Σ. και εταίρων Ε.Π.Ε. θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία. Επειδή το εισόδημα από μισθωτή εργασία φορολογείται στην πηγή, γεννάται το ερώτημα για το πώς θα διενεργείται η παρακράτηση στην περίπτωση αυτήν.
 
13.Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των παροχών σε είδος, κυρίως των εταιρικών αυτοκινήτων, ενώ παροχές σε είδος συνιστούν πλέον και τα δάνεια προς εργαζομένους, εταίρους ή μετόχους, συμπεριλαμβανομένων των προκαταβολών μισθών άνω των 3 μηνών.
 
14.Επαναφέρεται από 1/1/2014 το ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ για την αγορά ή ανέγερση ακινήτων, για την αγορά επιχειρήσεων, για τη σύσταση ή αύξηση κεφαλαίου εταιρειών.
 
15.Καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος στο εισόδημα από ακίνητα.
 
16.Το τεκμαρτό εισόδημα από ιδιόχρηση ορίζεται σε 3% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ρητή πρόβλεψη για την απαλλαγή της ιδιοκατοίκησης όπως προβλέπει ο σημερινός νόμος.
 
17.Μειώνεται σε 15% από 20% ο φορολογικός συντελεστής του εισοδήματος από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου. Οι αντικειμενικές μέθοδοι υπολογισμού της πραγματικής ή ελάχιστης αξίας πώλησης όπως ίσχυαν για τις μετοχές, τα μερίδια κλπ. φαίνεται πως καταργούνται.
 
18.Ο υπολογισμός των προστίμων και διοικητικών κυρώσεων αλλάζει άρδην. Αξίζει… ή μάλλον επιβάλλεται να σημειωθεί ότι η εκπρόθεσμη καταβολή παρακρατούμενου φόρου επισύρει ιλιγγιώδες πρόστιμο ίσομε το 100% του φόρου!