Οδηγός: Πώς ρυθμίζονται οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία

Η δύσκολη οικονομική συγκυρία και η ασφυξία στην αγορά έχουν οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες προς τα ασφαλιστικά ταμεία να αναζητούν διακανονισμούς για την εξόφληση των χρεών. Δείτε βήμα προς βήμα την διαδικασία ρύθμισης οφειλών, αλλά και αυτήν που ακολουθείται όταν οι οφειλέτες μπουν στο μικροσκόπιο του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (ΚΕΑΟ), οπότε και απειλούνται με κατασχέσεις.

Η ρύθμιση χρεών γίνεται με δύο τρόπους. Σε 48 δόσεις για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2012 ή σε 12 δόσεις για οφειλές που έγιναν απαιτητές μετά την 1.1.2013. Δεν αποκλείεται, όμως, η παράλληλη υπαγωγή και στις δύο ρυθμίσεις, υπό προϋποθέσεις.

Το ελάχιστο ποσό καταβολής έχει προσδιοριστεί σε 50 ευρώ τον μήνα για οφειλές έως 5.000 ευρώ, ενώ για μεγαλύτερα ποσά καθορίζεται ανάλογα με την οφειλή και τον τύπο της ρύθμισης που θα επιλεγεί.

Το ανώτατο όριο των 48 δόσεων δεν μπορεί να αυξηθεί. Το θέμα αυτό έχει τεθεί κατ΄επανάληψη στις διαπραγματεύσεις του υπουργείου Εργασίας με τους εκπροσώπους των δανειστών μας, με την πρόταση για 72 δόσεις να μην βρίσκει σύμφωνη την τριμερή. Αντιθέτως, όσο πιο αργά υπαχθεί κάποιος στην ρύθμιση Νεα Αρχή, τόσο λιγότερες δόσεις θα εχει στην διάθεση του.

Η αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση της “Νέας Αρχής” μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα έως τις 30.6.2017.

Σε κάθε περίπτωση ο υπαγόμενος σε ρύθμιση, δεν μπορεί να δημιουργεί νέες οφειλές και υποχρεούται να καταβάλλει απρόσκοπτα τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές.

Ο οφειλέτης διατηρεί τη δυνατότητα να υπαχθεί σε ρύθμιση σε οποιοδήποτε στάδιο και αν βρίσκεται η διαδικασία είσπραξης ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, μέσω του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών.

Ας δούμε αναλυτικά

1. Ποιες ρυθμίσεις οφειλών μπορούν να γίνουν;

Οι διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι δύο: Η πάγια ρύθμιση χρεών σε 12 δόσεις για τις οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Ιανουαρίου 2013 και η “Νέα Αρχή” με 48 δόσεις για παλαιότερες οφειλές, οι οποίες ωστόσο μειώνονται σταδιακά, ανάλογα με το πότε θα υπαχθεί ο οφειλέτης.

2. Είναι υποχρεωτικό κάποιος να υπαχθεί και στις δύο;

– Οι οφειλέτες που επιθυμούν να υπαχθούν στη «Νέα Αρχή» για παλαιές οφειλές, θα πρέπει εφόσον υφίστανται επιπλέον και ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά την 1η Ιανουαρίου του 2013, είτε να εξοφλήσουν πριν την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση είτε να τις ρυθμίσουν σε δώδεκα ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Δηλαδή θα πρέπει να ενταχθούν στην πάγια ρύθμιση για τις “φρέσκες” οφειλές (μετά την 1.1.2013) προκειμένου να έχουν το δικαίωμα να ρυθμίσεις και τις “παλαιές” οφειλές (μέχρι τις 31.12.2012).

Προκειμένου ο οφειλέτης να θεωρηθεί ασφαλιστικά ενήμερος θα πρέπει να καταβάλλει την αντίστοιχη πρώτη δόση τόσο της «Νέας Αρχής» όσο και αυτή της «Πάγιας Ρύθμισης».

3. Ποιοί μπορούν να ενταχθούν -εφόσον το επιθυμούν- στο παράλληλο καθεστώς τμηματικής καταβολής της «Νέας Αρχής» και της «Πάγιας Ρύθμισης»;

Α. Οι εργοδότες – οφειλέτες που δεν έχουν υπαχθεί στο καθεστώς ρύθμισης «Νέα Αρχή».

Β. Οσοι υπέβαλλαν αίτηση προκειμένου να υπαχθούν στη «Νέα Αρχή» και παρήλθε άπρακτη η προθεσμία υπαγωγής σε αυτή.

4. Είναι υποχρεωτική η φορολογική ενημερότητα για την υπαγωγή;

– Μέχρι σήμερα, ναι. Ωστόσο, προωθείται ρύθμιση σύμφωνα με την οποία θα μπορούν να εντάσσονται σε ρύθμιση των οφειλών τους όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες – ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ χρωστούν έως 10.000 ευρώ (αντί του ορίου των 5.000 ευρώ που ισχύει σήμερα), χωρίς φορολογική ενημερότητα και χωρίς την υποχρέωση να δηλώνουν το σύνολο των περιουσιακών τους στοιχείων.

5. Τι συμβαίνει εάν κάποιος ενταχθεί στη ρύθμιση και στη συνέχεια δημιουργήσει νέες οφειλές;

Σε περίπτωση δημιουργίας νέων οφειλών χάνεται η ρύθμιση.

6. Τι γίνεται εάν κάποιος καθυστερήσει μια δόση;

Αν δεν καταβληθεί μια μηνιαία δόση, ο οφειλέτης μπορεί να την καταβάλλει τον αμέσως επόμενο μηνα με προσαύξηση 15%. Αν χαθεί και δεύτερη δόση τότε τίθεται εκτός ρύθμισης των 48 δόσεων.

7. Εάν χάσει κάποιος τη ρυθμιση;

Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης των 48 δόσεων, τότε ο οφειλέτης μεταφέρεται στην ρύθμιση των 12 δόσεων. Απώλεια της παγιας ρυθμισης προβλέπεται όταν ο οφειλετης δεν καταβαλλει την δοση. Ωστόσο παρέχεται η δυνατότητα εκ νέου ένταξης.

8. Ποια δικαιολογητικά πρέπει να προσκομίσω;

– Ανάλογα με το ύψος της οφειλής, ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις (για οφειλέτες φυσικά ή νομικά πρόσωπα, με οφειλή άνω των 5.000 ευρώ):

Οφειλέτης με συνολική κύρια οφειλή στη ρύθμιση της «Νέας Αρχής» έως 75.000 € και στη «Πάγια Ρύθμιση» έως 50.000 € προσκομίζει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δηλώνεται λεπτομερώς η αδυναμία εξόφλησης της οφειλής τη δεδομένη χρονική στιγμή. Παράλληλα, πρέπει να προσκομίσει πληροφορίες σχετικά με το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη (κινητές αξίες και ακίνητη περιουσία οποιασδήποτε μορφής με προσκόμιση Ε9 ή ΕΤΑΚ), τα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης ή το ετήσιο εισόδημα, τους αριθμούς των τραπεζικών του λογαριασμών (IBAN), οχήματα των οποίων έχει την κυριότητα, απαιτήσεις από τρίτους.

Οφειλέτης με συνολική κύρια οφειλή στη ρύθμιση της «Νέας Αρχής» άνω των 75.000 € ή με συνολική κύρια οφειλή στη «Πάγια Ρύθμιση» άνω των 50.000 €, προσκομίζει υπεύθυνη δήλωση, με όλα τα στοιχεία της παραπάνω περίπτωσης. Επιπρόσθετα θα πρέπει να υποβάλλει βεβαίωση από τρίτο ανεξάρτητο εκτιμητή, περί της ορθότητας των δηλούμενων οικονομικών στοιχείων που αποδεικνύουν τη βιωσιμότητα των διακανονισμών.

3. Οφειλέτης με συνολική κύρια οφειλή στη ρύθμιση της «Νέας Αρχής» άνω των 300.000 € ή με συνολική κύρια οφειλή στη «Πάγια Ρύθμιση» άνω των 150.000 €, προσκομίζει υπεύθυνη δήλωση, με όλα τα στοιχεία της παραπάνω περίπτωσης. Επιπλέον, θα πρέπει να προσκομίσει κάποια μορφή εγγύησης η οποία μπορεί να είναι:

•Εγγυητική επιστολή τράπεζας για όλο το διάστημα της ρύθμισης και για το σύνολο της ρυθμιζόμενης οφειλής πλέον των επιβαρύνσεων.

•Πλήρη διασφάλιση της οφειλής με εγγραφή υποθήκης επί ακινήτου ελευθέρου βαρών, αντικειμενικής αξίας τουλάχιστον ίσης με το ύψος της συνολικής οφειλής ή επί βεβαρημένου ακινήτου αντικειμενικής αξίας, αφαιρουμένων των ποσών για τα οποία έχουν εγγραφεί βάρη, τουλάχιστον ίσης με τη συνολική οφειλή.

•Εγγύηση τρίτου αξιόχρεου προσώπου και

•Οποιοδήποτε άλλο τρόπο εγγύησης αποδεκτό από τις αρμόδιες αρχές των ασφαλιστικών οργανισμών.

9. Προβλέπονται εκπτώσεις ή διευκολύνσεις στη ρύθμιση “Νέας Αρχής” ;

Α. έκπτωση 25% επί των κάθε είδους προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης, την 31.12.2012, οφειλής και απαραίτητη καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2013 και εφεξής, εφόσον το χρέος εξοφληθεί μέχρι την 30.6.2017

Β. έκπτωση 30% επί των κάθε είδους προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης, την 31.12.2012, οφειλής και απαραίτητη καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2013 και εφεξής, εφόσον το χρέος εξοφληθεί μέχρι την 30.6.2016

Γ. έκπτωση 35% επί των κάθε είδους προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης, την 31.12.2012, οφειλής και απαραίτητη καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2013 και εφεξής, εφόσον το χρέος εξοφληθεί μέχρι την 30.6.2015

Δ. έκπτωση 40% επί των κάθε είδους προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης, την 31.12.2012, οφειλής και απαραίτητη καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2013 και εφεξής, εφόσον το χρέος εξοφληθεί μέχρι την 30.6.2014

Ε. έκπτωση 50% επί των κάθε είδους προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης, την 31.12.2012, οφειλής και απαραίτητη καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2013 και εφεξής, εφόσον το χρέος εξοφληθεί εφάπαξ μέχρι την 31.7.2013.

Τα…”ψιλά γράμματα”

10. Πότε μπορώ να υποβάλλω αίτηση;

-Η αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση της “Νέας Αρχής” υποβάλλεται άπαξ σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα έως τις 30.6.2017.

11. Πότε μειώνονται οι δόσεις;

-Αιτήσεις που υπεβλήθησαν μέχρι τις 30.6.2013 επωφελήθηκαν με τον μέγιστο αριθμό των 48 μηνιαίων δόσεων.

Αντίθετα, για κάθε μήνα καθυστέρησης μετά την 30.6.2013 οι δόσεις θα μειώνονται σε 47, 46, 45 κ.ο.κ.

12. Αν δημιουργηθούν νέες οφειλές;

-Απαραίτητη προϋπόθεση υπαγωγής στη ρύθμιση της “Νέας Αρχής” είναι η ανελλιπής καταβολή των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1.1.2013 και εφεξής. Οι εργοδότες που οφείλουν εισφορές από 1.1.2013 θα πρέπει να τις καταβάλλουν πριν την ημερομηνία υπαγωγής τους στη ρύθμιση.

Επίσης, μετά την υπαγωγή σε μία εκ των ανωτέρω δυνατοτήτων ρύθμισης δεν επιτρέπεται η μετάβαση σε άλλη δυνατότητα. Εφόσον ο οφειλέτης υπαχθεί σε μία εκ των ανωτέρω δυνατοτήτων ρύθμισης και επιθυμεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης να εξοφλήσει εφάπαξ τις υπόλοιπες δόσεις της ρύθμισής του, θα τύχει απαλλαγής επί του εναπομείναντος ποσού των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, κατά ποσοστό ίσο με αυτό που αντιστοιχεί στον αριθμό των μηνιαίων δόσεων που τελικά διαμορφώνεται.

13. Κινδυνεύω από κατασχέσεις;

-Για τους οφειλέτες που θα υπαχθούν στις ρυθμίσεις και τηρούν τους όρους, αναστέλλεται μέχρι την εξόφληση της οφειλής, η λήψη αναγκαστικών και λοιπών μέτρων είσπραξης ενώ χορηγείται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας μηνιαίας διάρκειας χωρίς καμία παρακράτηση (ποσό ή ποσοστό).

14. Πότε δεν μπορώ να ρυθμίσω τις οφειλές;

-Όσοι εργοδότες δεν είναι συνεπείς ως προς την υποβολή των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων ασφάλισης μισθωτών της τελευταίας πενταετίας καθώς και όσοι έχουν καταδικαστεί ή έχει ασκηθεί κατ’ αυτών ποινική δίωξη για φοροδιαφυγή, εξαιρούνται και δεν δύναται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις.

15. Πότε εφαρμόζονται μέτρα αναγκαστικής είσπραξης;

– Κατασχέσεις εντός 50 ημερών, από την στιγμή που λήξει η εμπρόθεσμη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών προς τα Ταμεία, για ποσά άνω των 5.000 ευρώ, επιβάλλει το υπουργείο Εργασίας μέσω του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ).

Η διαδικασία είσπραξης καθυστερούμενων οφειλών έχει ως εξής:

*Μόλις λήξει η εμπρόθεσμη καταβολή μιας ασφαλιστικής εισφοράς, συντάσσεται μέσα σε ένα μήνα το αργότερο από τον ασφαλιστικό οργανισμό, η Πράξη Βεβαίωσης Οφειλής. Σε αυτή θα αναγράφεται η αιτία για την οποία εκδίδεται (πχ μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετα τέλη).

*Μετά την έκδοση της Πράξης, αυτή διαβιβάζεται στη βάση δεδομένων του ΚΕΑΟ. Μέσω ειδικού προγράμματος και βάσει κριτηρίων θα διακρίνονται οι οφειλές σε άμεσα εισπράξιμες και μη.

*Οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ ενημερώνουν τον οφειλέτη για την ύπαρξη της οφειλής τηλεφωνικά, με sms, με e-mail ή με επιστολή. Εάν εκείνος δεν ανταποκριθεί, τότε αποστέλλεται ατομική ειδοποίηση, στην οποία δίνεται προθεσμία είκοσι ημερών στον οφειλέτη να εξοφλήσει ή να ρυθμίσει την οφειλή. Η ατομική ειδοποίηση αποστέλλεται εντός μηνός από την ημερομηνία που διαβιβάστηκε η Πράξη Βεβαίωσης Οφειλής στο ΚΕΑΟ.

Πάντως, ο οφειλέτης διατηρεί τη δυνατότητα να υπαχθεί σε ρύθμιση σε οποιοδήποτε στάδιο και αν βρίσκεται η διαδικασία είσπραξης ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών.

www.money-money.gr