Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τις γονικές άδειες

Τέσσερις μήνες άδεια άνευ αποδοχών θα μπορούν να πάρουν οι γονείς για να σταθούν στο πλευρό του παιδιού τους μέχρι αυτό να φτάσει στην ηλικία των έξι ετών. Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο κοινοτική οδηγία η οποία θωρακίζει το δικαίωμα τόσο του πατέρα όσο και της μητέρας να μπορούν να απουσιάζουν από τη θέση εργασίας τους χωρίς να φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους.

 

 

 

Μια από τις βασικές αλλαγές που συντελούνται με τις νέες διατάξεις είναι η αύξηση του χρόνου γονικής άδειας από 3,5 μήνες, που ισχύει σήμερα, σε 4 μήνες. Ταυτόχρονα, επεκτείνεται η δυνατότητα λήψης της άδειας σε γονείς που έχουν παιδιά μέχρι 6 ετών, ενώ μέχρι σήμερα η άδεια χορηγείται μόνο σε γονείς με παιδιά μέχρι 3,5 ετών. Η άδεια αυτή χορηγείται ως ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα του κάθε εργαζόμενου γονέα προκειμένου να ενθαρρυνθούν και οι δύο γονείς να ασχοληθούν με την ανατροφή του παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι την άδεια μπορεί να διεκδικήσει (για το ίδιο παιδί) και ο πατέρας και η μητέρα.

Η γονική άδεια ανατροφής χορηγείται έπειτα από αίτηση του εργαζόμενου στην οποία προσδιορίζεται το αιτούμενο χρονικό διάστημα της άδειας. Μοναδική προϋπόθεση αποτελεί να έχει συμπληρωθεί ένας χρόνος η συμπλήρωση συνεχόμενης ή και διακεκομμένης εργασίας επί ένα χρόνο στον ίδιο εργοδότη.

Η άδεια χορηγείται από τον εργοδότη με βάση τη σειρά προτεραιότητας των αιτήσεων των εργαζομένων, ενώ λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες των εργαζομένων γονέων παιδιών με αναπηρία, με μακροχρόνια ή αιφνίδια ασθένεια και των μονογονέων, οι οποίες αντιμετωπίζονται με απόλυτη προτεραιότητα.

Επίσης, ορίζεται ρητά ότι το δικαίωμα στη γονική άδεια ανατροφής ισχύει αυτοτελώς για κάθε παιδί, με την προϋπόθεση ότι έχει μεσολαβήσει ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, προκειμένου να γίνει εκ νέου χρήση της άδειας αυτής, για τις ανάγκες ανατροφής άλλου παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος έχει δύο παιδιά κάτω των έξι ετών, δεν μπορεί να πάρει 8 μήνες γονική άδεια συνεχόμενα. Θα πάρει τους τέσσερις μήνες, θα μεσολαβήσει ένας χρόνος και μετά μπορεί να πάρει τη γονική άδεια και για το δεύτερο παιδί.Ακόμη, στην περίπτωση που και οι δύο γονείς απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη, ορίζεται ότι επιλέγουν με κοινή τους συμφωνία ποιος από τους δύο θα προηγηθεί στην άσκηση του δικαιώματος αυτού.

Η γονική άδεια ανατροφής καλύπτει κάθε εργαζόμενο, λόγω της γονεϊκής του ιδιότητας, ανεξάρτητα από την οικογενειακή κατάσταση. Έτσι στις περιπτώσεις που ένα παιδί στερείται παντελώς τον ένα γονέα λόγω θανάτου, μη αναγνώρισης του από τον πατέρα, ή στην περίπτωση που ο ένας εκ των γονέων έχει καθ’ ολοκληρία στερηθεί τη γονική μέριμνα, ορίζεται ότι τη γονική άδεια, δικαιούται στο διπλάσιο ο άλλος γονέας. Αυτό σημαίνει δυνατότητα 8μηνης άδειας άνευ αποδοχών αντί για 4μηνης.

Καλύπτονται επίσης ισότιμα οι ανάγκες των γονέων που υιοθετούν ή αναδέχονται τέκνο ηλικίας έως έξι ετών, καθώς μπορούν από τη στιγμή που παραλαμβάνουν το παιδί, με αίτησή τους, να κάνουν χρήση τμήματος της άδειας αυτής, ενώ το δικαίωμα τους εξακολουθεί να ισχύει και μπορεί να εξαντληθεί, εφόσον οι σχετικές διαδικασίες που αφορούν την υιοθεσία ή την αναδοχή περατωθούν μέχρι την ηλικία των οκτώ ετών του παιδιού.

 

Πρόσθετη άδεια για παιδιά με ασθένειες

Παράλληλα, θεσμοθετείται ειδική γονική άδεια 10 εργασίμων ημερών κατ’ έτος με αποδοχές, προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι έκτακτες και σοβαρές ανάγκες των γονέων παιδιών που πάσχουν από νεοπλασματικές ασθένειες και άλλα σοβαρά νοσήματα, όπως αυτά που απαιτούν μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση ή που χρήζουν μεταμόσχευσης, μέχρι την ηλικία των δέκα οκτώ ετών, χωρίς άλλη προϋπόθεση. Η άδεια αυτή θεσμοθετείται κατ’ αντιστοιχία σχετικής διάταξης της ΕΓΣΣΕ 2004-05, με την οποία χορηγείται πρόσθετη άδεια με αποδοχές, διάρκειας δέκα εργασίμων ημερών ετησίως, αλλά μόνο στους γονείς τέκνου το οποίο πάσχει από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση. Επέρχεται με αυτό τον τρόπο δικαιότερη αντιμετώπιση και ως προς άλλες σοβαρές ασθένειες – ανάγκες παιδιών, που έως σήμερα δεν καλύπτονται από την ισχύουσα νομοθεσία.

Επιπλέον, θεσμοθετείται για πρώτη φορά ειδική άδεια για τη νοσηλεία του παιδιού, μέχρι δέκα οκτώ ετών, έως 30 μέρες κατ’ έτος, η οποία είναι μεν χωρίς αποδοχές, χορηγείται ωστόσο χωρίς άλλη προϋπόθεση εφόσον έχει εξαντληθεί η τακτική γονική άδεια.