Αναδρομή του πόθεν έσχες της τελευταίας πενταετίας

Του Ορέστη Σεϊμένη επιστημονικού συνεργάτη  του  Forologikanea.gr

ΓΕΝΙΚΑ

Από την 1/1/2014 όταν αποκτώ ακίνητη περιουσία πρέπει να δικαιολογώ την δαπάνη απόκτησης  της περιουσίας  αυτής (δηλαδή που βρήκα τα χρήματα, είναι το τεκμήριο απόκτησης) .

Το πόθεν έσχες στην αγορά ακινήτων είχε ανασταλεί το 2010, προκειμένου να τονωθεί η αγορά. Μέχρι τότε ίσχυε αναστολή του μόνο για την πρώτη κατοικία έως 120 τ.μ. με αξία έως 200.000 ευρώ.

Με νομοθετική παρέμβαση, προβλέφθηκε τότε αναστολή του πόθεν έσχες έως τα τέλη του 2013  ανεξάρτητα από την επιφάνεια και την αξία για αγορά πρώτης, δευτερεύουσας, εξοχικής κατοικίας και κάθε είδους ακινήτου, για ανέγερση οικοδομής, για χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτου, ακόμα και για την κατασκευή πισίνας. Από την 1η Ιανουαρίου 2014 η αναστολή έληξε και το πόθεν έσχες επανήλθε καθολικά για κάθε αγοραπωλησία ακινήτων, στο ύψος των αντικειμενικών αξιών

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ  ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ  ΑΠΟ  ΤΗΝ 1/1/2014

Με το άρθρο 32 παρ.γ’ του νόμου 4172/2013  άλλαξε η νομοθεσία  στα τεκμήρια απόκτησης περιουσίας (ΠΕ) από την 1/1/2014.

Ετσι από την 1/1/2014 ως ετήσια δαπάνη του φορολογουμένου, της συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για:

• Αυτοκίνητα, δίτροχα, τρίτροχα, και σκάφη αναψυχής Αεροσκάφη

• Κινητά πράγματα μεγάλης αξίας άνω την 10.000€

• Αγορά, σύσταση ή αύξηση κεφαλαίου επιχείρησης (ατομικής,      Ομόρρυθμης, ετερόρρυθμης, Α.Ε. , Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., Κοινωνίας,     Κοινοπραξίας, Αστικής Εταιρείας, αγορά εταιρικών μεριδίων, αγορά    χρεογράφων

• Αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων και ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενών κολύμβησης.

• Χορηγήσεις δανείων προς οποιονδήποτε.

• Δαπάνες-χρηματικά ποσά  για δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες άνω των 300€

ΔΕΝ ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ AΠO THN 1/1/2014 :  Οι δωρεές προς το Δημόσιο, τους δήμους και τις κοινότητες του κράτους, τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία, που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς και τα προνοιακά ιδρύματα του ευρύτερου δημόσιου τομέα (κρατικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου), ως και τα προνοιακά ιδρύματα ιδιωτικού δικαίου των οποίων οι εν γένει δαπάνες λειτουργίας καλύπτονται τουλάχιστον κατά εβδομήντα τοις εκατό (70%) με επιχορηγήσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Ομοίως, εξαιρούνται οι δωρεές ή χορηγίες προς τα κοινωφελή ιδρύματα, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που έχουν συσταθεί νόμιμα και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς, καθώς και τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που έχουν συσταθεί νόμιμα, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς.

•  Απόσβεση δανείων ή πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής. Στο ποσό της δαπάνης αυτής περιλαμβάνεται και το ποσό των οικείων τόκων, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι τυχόν τόκοι υπερημερίας.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ  ΙΣΧΥΕΙ  ΤΟ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ;

Oχι. Από την 1/1/2014 όσοι αγοράζουν Πρώτη Κατοικία πρέπει να δικαιολογούν την δαπάνη αγεράς τους (το πόθεν έσχες) . Περισσότερα δές στο παρόν σε άλλο, ιδιαίτερο, άρθρο για ότι αφορά την ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ.

ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ  ΑΠΟ ΤΗΝ 1/1/2014 :

Ν.4172/13 ΑΡΘΡΟ 33

Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη και η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρμόζονται:

α) ΑΝΑΠΗΡΟΙ : Προκειμένου για αντικειμενική δαπάνη, η οποία προκύπτει βάσει επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης αναπήρου, το οποίο απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας.

β) ΑΛΛΟΔΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ :  Προκειμένου για αλλοδαπό προσωπικό που δεν διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα ή ημεδαπό προσωπικό που διαμένει μόνιμα στο εξωτερικό και απασχολείται αποκλειστικά σε επιχειρήσεις που υπάγονται στις διατάξεις του α.ν. 89/1967 (Α’ 132), του α.ν. 378/1968 (Α’ 82) και του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (Α’ 77), για το ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης, η οποία προκύπτει βάσει του επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης ή της κατοικίας.

γ) ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑΠΩΛΗΣΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ : Προκειμένου για επιχειρήσεις μεταπώλησης αυτοκινήτων που έχουν υπαχθεί στο ειδικό καθεστώς φορολογίας του άρθρου 45 του ν. 2859/2000, για την αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει βάσει των επιβατικών αυτοκινήτων που έχουν αγορασθεί για μεταπώληση με βάση τις διατάξεις του άρθρου 45 του ν. 2859/2000, εφόσον η άδεια και οι πινακίδες κυκλοφορίας του μεταβιβαζόμενου αυτοκινήτου οχήματος έχουν παραμείνει στη Δ.Ο.Υ., στην οποία έγινε η μεταβίβαση του αυτοκινήτου προς την επιχείρηση μεταπώλησης μέχρι και την ημερομηνία μεταπώλησης από αυτή σε τρίτο και το αυτοκίνητο κατά το χρονικό αυτό διάστημα δεν κυκλοφόρησε παράνομα. Οι μεταπωλήτριες επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση μαζί με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος να συνυποβάλουν υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, στην οποία να αναγράφουν τα πιο πάνω αυτοκίνητα που αγόρασαν ή πώλησαν στο οικείο έτος.

Προκειμένου για ατομικές επιχειρήσεις μεταπώλησης αυτοκινήτων της περίπτωσης αυτής, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από τα προς πώληση οχήματα, όταν δεν κατατεθούν η άδεια και οι πινακίδες κυκλοφορίας τους στη Δ.Ο. Υ., σύμφωνα με τα ανωτέρω, δεν μπορεί να υπερβαίνει τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της επιχείρησης. Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου έχουν εφαρμογή για δαπάνες που προκύπτουν από 1.1.2010 και μετά.

Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ορίζεται κάθε άλλο θέμα για την εφαρμογή αυτής της περίπτωσης.

δ) ΣΚΑΦΗ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ  :  Προκειμένου για αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει με βάση σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριότητας ή κατοχής μονίμων κατοίκων εξωτερικού.

ε) ΠΑΓΙΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ  Προκειμένου για αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.

στ) Ε.Ι.Χ. ΑΝΑΠΗΡΩΝ : Προκειμένου για αγορά επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, ειδικά διασκευασμένων για πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες που υπερβαίνουν σε ποσοστό το εξήντα επτά τοις εκατό (67%).

Ως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ειδικά διασκευασμένα για κινητικά αναπήρους θεωρούνται εκείνα που διασκευάστηκαν ύστερα από άδεια της αρμόδιας αρχής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητική αναπηρία με ποσοστό πάνω από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) ή για να μεταφέρουν αυτά τα πρόσωπα μαζί με τα αντικείμενα που είναι απαραίτητα για τη μετακίνησή τους.

ζ) ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ 65 ΕΤΩΝ :  Οι ετήσιες αντικειμενικές δαπάνες που υπολογίζονται σύμφωνα με το άρθρο 31 προκειμένου για συνταξιούχους, οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους, εφαρμόζονται μειωμένες κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) των όσων προκύπτουν σύμφωνα με τις προηγούμενες διατάξεις.

η) ΑΛΛΟΔΑΠΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Προκειμένου για φυσικό πρόσωπο που έχει τη φορολογική κατοικία του στην αλλοδαπή, εφόσον δεν αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα.

ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ : ΠΟΙΟ ΤΙΜΗΜΑ ΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ  ΥΠ ΟΨΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΕΣ  ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΑΠΟ 1/1/2014 ΜΕΧΡΙ 30/10/2014 :

ΩΣ ΤΙΜΗΜΑ (για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων και ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενών κολύμβησης) λαμβάνεται η αξία που προσδιορίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/1982.

Αν το τίμημα που καθορίζεται στα οικεία πωλητήρια συμβόλαια είναι μεγαλύτερο από την πιο πάνω αξία, ως καταβαλλόμενη δαπάνη λαμβάνεται το καθοριζόμενο σε αυτά τα συμβόλαια τίμημα.

Ειδικά, για τις περιοχές που δεν ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ως καταβαλλόμενη δαπάνη λαμβάνεται:
αα) Το τίμημα που καθορίζεται στα οικεία πωλητήρια συμβόλαια.

ββ) Η διαφορά μεταξύ του τιμήματος ή της αξίας κατά περίπτωση, που φορολογήθηκε και της πραγματικής αξίας του ακινήτου, η οποία εξευρίσκεται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν στη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο

Α. Τίμημα στό Συμβόλαιο     120.000€
συν  Εξοδα                        5.000€
ΣΥΝΟΛΟ          125.000€
Β. Αντικειμενική Αξία            200.000€= ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ (το μεγαλύτερο)
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2ο

Α. Τίμημα στό Συμβόλαιο     180.000€
συν  Εξοδα                        5.000€
ΣΥΝΟΛΟ          185.000€= ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ (το μεγαλύτερο)
Β. Αντικειμενική Αξία           160.000€

ΣΗΜΕΙΩΣΗ  : O φόρος μεταβιβάσεως υπολογίζεται στα ποσά του ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ
και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις.

ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ : ΠΟΙΟ ΤΙΜΗΜΑ ΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΥΠ ΟΨΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΕΣ  ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΑΠΟ 31/10/2014 ΚΑΙ  ΜΕΤΑ:

Ως τίμημα αγοράς (για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων και ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενών κολύμβησης) λαμβάνεται το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης, όπως προκύπτει από τα οικεία πωλητήρια συμβόλαια, εκτός εάν από έλεγχο προκύπτει μεγαλύτερο ποσό, οπότε λαμβάνεται υπόψη αυτό.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ  

Α. Τίμημα στό Συμβόλαιο     120.000€
συν  Εξοδα                        5.000€
ΣΥΝΟΛΟ          125.000€= ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ (το τίμημα)
Β. Αντικειμενική Αξία            200.000€

ΣΗΜΕΙΩΣΗ :  Σε κάθε περίπτωση περιμένομε το Υπουργείο των Οικονομικών να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις για τις παραπάνω αλλαγές που έγιναν κατά την διάρκεια του 2014 .
Ν. 4172/13 άρθρο 32 περ.γ΄                          Ν.4305/2014 άρθρο 48  παρ.1 2γ

www.forologikanea.gr